De VNG stuurde deze brief ook naar staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Vivianne Heijnen.
“Er komt meer en meer publieke weerstand tegen het Afvalfondsplan. En terecht. Maak het toch niet moeilijker dan het is. We hebben een functionerend statiegeldsysteem dat plastic flessen en glazen bierflesjes inzamelt. Zamel de blikjes gewoon in zoals jullie alle andere statiegeldverpakkingen inzamelen: in de supermarkten”, zegt milieuorganisatie Recycling Netwerk daarop richting het Afvalfonds.
Ook de VNG roept op om de inzameling van blikjes binnen de keten te organiseren. Ze wijst hierbij terecht op de schaarse publieke ruimte. De VNG verwacht dat de innamepunten vervuiling zullen aantrekken. Bewoners zullen daar zich aan storen. Het zal de gemeenten extra opruimwerk kosten. VNG geeft in haar brief nogmaals aan wel voorstander te zijn van de maatregel statiegeld op blikjes. Maar de VNG vindt de inrichting van het systeem zoals voorgesteld door het Afvalfonds “onwenselijk” en “onhaalbaar”.
Klantonvriendelijk
Toen het kabinet op 3 februari 2021 besliste om ook statiegeld op blikjes in te voeren, verwachtte iedereen dat de consument deze gewoon op dezelfde plek als de flesjes zou kunnen inleveren: in de verkooppunten. Maar het Afvalfonds kwam zo’n 11 maanden later met een onnodig complex en consumentonvriendelijk plan op de proppen. Afvalfonds wil de blikjes buiten de supermarkt om inzamelen: in zogenaamde ‘circulaire hubs’ in de openbare ruimte.
Er kwamen veel kritische reacties en vragen, vanuit onder andere de milieubeweging, Tweede Kamerleden, Consumentenbond en Metaal Verpakkingen Nederland. Mede daarom heeft milieuorganisatie Recycling Netwerk een doorlichting van het Afvalfonds-plan gevraagd aan internationaal onderzoeksbureau Eunomia. De resultaten daarvan worden binnenkort openbaar gemaakt.
Vragen in Tweede Kamer
Ook Tweede Kamerleden stellen steeds meer vragen over de aanpak van het Afvalfonds. Er zijn minder dan 11 maanden over tot de wettelijke deadline van 31 december 2022. Daarom vraagt de Tweede Kamer dat het Afvalfonds uitleg komt geven. Dat gebeurt in een technische briefing in de Commissie Circulaire Economie op 10 maart, gevolgd door een rondetafelgesprek met meerdere stakeholders.
“(Het is) belangrijk dat er een statiegeldsysteem komt dat écht werkt, zodat zwerfafval wordt voorkomen. Maar het plan dat er nu ligt om statiegeldblikjes in te nemen in publieke ruimte stuit op steeds meer verzet. Op 10 maart hebben we een rondetafelgesprek hierover”, aldus Tweede Kamerlid voor Partij voor de Dieren Eva van Esch.
Recycling Netwerk besluit: “We hopen dat het Afvalfonds tegen die tijd het idee van statiegeldmachines in de publieke ruimte heeft opgeborgen, en kan garanderen aan de Tweede Kamer dat de wettelijke inzamelnorm gehaald wordt met een logisch, efficiënt en klantvriendelijk systeem, namelijk de inzameling in de supermarkten zelf”.
In de media
AfvalOnline, Gemeenten vinden statiegeldplan Afvalfonds “nagenoeg onhaalbaar”, 24 februari 2022
Adformatie, ‘Landelijke Opschoondag is schaamlap voor tekortschietende retail en FMCG’, 25 februari 2022