Zelfs een doelstelling voor het verminderen van het zwerfvuil ontbreekt in het Afvalplan, analyseert milieuorganisatie Recycling Netwerk zaterdag.

• Het Afvalplan bevat doelstellingen voor recyclage. Maar doelstellingen voor zwerfvuilreductie ontbreken volledig. Er wordt enkel aangegeven dat een nieuwe nulmeting bepaalt welke typen afval precies in het zwerfvuil zit.

• De regering-Bourgeois stelt als doel om tegen 2022 90% van de drankverpakkingen in te zamelen en te recycleren. Maar als men de huidige cijfers van Fost Plus gelooft, wordt die doelstelling vandaag de dag al “gehaald”. (Fost Plus beweert dat er nu al 91% drankenkartons, 87,7% PET-flessen, en 102% metalen verpakkingen waaronder blikjes, gerecycleerd wordt. Samen is dat makkelijk 90% omdat de cijfers niet kloppen). Zolang de overheid zich baseert op cijfers van het bedrijfsleven, leidt de doelstelling niet tot nieuw beleid.

• Eind 2023 wordt pas geëvalueerd of statiegeld gaat worden ingevoerd. Dat is onnodig laat. Bovendien is de vraag wat de overheid eind 2023 precies wil evalueren, want er is geen nieuwe doelstelling, niet voor vermindering zwerfvuil en niet over verbeterde recyclage.

• De maatregel voor plastic zakjes gaat niet verder dan de minimale eis van de Europese commissie om ze betalend te maken. Brussel en Wallonië staan al verder want die gewesten hebben de zakjes niet betalend gemaakt, maar hebben ze categorisch verboden.

• De doelstelling voor 50% recycled content in pet-verpakkingen in 2025 is een goede zaak, omdat dit de markt voor gerecycleerde pet aantrekt, noodzakelijk voor een circulaire economie.

Vraag uit samenleving naar statiegeld blijft

Statiegeld reduceert het volume blikjes en flesjes in het zwerfvuil met 70 tot 90 procent. Alternatieven die even doeltreffend zijn, zijn niet voorhanden. De tegenstanders van statiegeld weten dat ook. Anders had de regering en het parlement het alternatief al maanden geleden gehoord van de betrokken bedrijven.

Denken dat de drankenproducenten en supermarkten zonder statiegeld het zwerfvuil even doeltreffend zullen verminderen is naïef. Ze pogen door uitstel uiteindelijk afstel te bekomen.

Zolang het zwerfvuil straten, velden en stranden ontsiert, zullen de Vlamingen blijven vragen naar doeltreffende oplossingen zoals statiegeld. Zolang stukjes blik koeien ziek maken, zullen de veehouders zich roeren. Zolang plastic in zee belandt, zullen consumenten zich laten horen. Zolang de opruimfactuur stijgt, zullen Vlaamse gemeenten blijven pleiten voor statiegeld.

“We stellen vast dat de vraag voor een snellere invoering nu al de brede steun van 82 procent van de burgers, 168 Vlaamse gemeenten en honderd Vlaamse organisaties geniet. Buiten de betrokken bedrijven vroeg in de samenleving niemand om te wachten tot 2023. Het wordt dus uitkijken naar initiatieven die het beslissingsproces versnellen. Het wordt boeiend hoe dit thema zal evolueren in de campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen en Vlaamse verkiezingen”, besluit Recycling Netwerk.

Rob Buurman, directeur FRF info@fairresourcefoundation.org