De Ierse regering van conservatieven, christendemocraten, liberalen en groenen in september 2020 dat er statiegeld komt in het derde kwartaal van 2022. Ondanks een vertraging van meer dan een jaar bij de invoering van het systeem, kunnen plastic blikjes en flessen nu ook worden geretourneerd in winkels vanaf 1 februari 2024. Het systeem wordt beheerd door Re-turn.

In Letland stemde het parlement in oktober 2019 de verpakkingenwet die het statiegeldsysteem invoert. Het begon op 1 februari 2022. Het statiegeldsysteem accepteert glas, plastic (PET) en metalen (blik) verpakkingen gevuld met frisdrank, alle soorten bier en andere alcoholische dranken (tot 6%).

Litouwen voerde in februari 2016 statiegeldwetgeving in voor blikjes en flessen voor eenmalig gebruik. Het statiegeld is voor alle verpakkingen gelijk en bedraagt ​​€ 0,10 per fles of blik. Het statiegeldsysteem wordt beheerd door Užstato Sistemos Administratorius. Het retourpercentage voor plastic flessen voor plastic flessen stijgt spectaculair: het was 34% vóór de statiegeldregeling, 74,3% eind 2016, 91,9% eind 2017 en 93% in 2018. Statiegeld werd ingevoerd tijdens de regering-Butkevičius, bestaande uit socialisten, liberalen, conservatieven en christendemocraten.

In Malta ondertekende de regering in 2020 de statiegeld regelgeving voor drankcontainers. De start van het systeem wordt verwacht in 2022, de datum zal later in het jaar bekend worden gemaakt. Het systeem werd van kracht op 14 november 2022. Het statiegeld bedraagt 0,10 euro voor alle aluminium en stalen blikjes en glazen en PET-flessen met een inhoud van 0,1 tot 3 liter. Zuivelproducten, vruchtensappen, wijn en alcohol met een alcoholvolumegehalte van meer dan 5,0% zijn momenteel vrijgesteld van dit systeem.

Milieuminister Leonore Gewessler lanceerde op 7 september 2020 het  3-puntenplan van de Oostenrijkse regering om plastic afval te stoppen. De wet op verpakkingen voor eenmalig gebruik werd in oktober 2021 aangenomen. Ze voorziet statiegeld op wegwerp drankverpakkingen, PET-flessen en blikjes.

Op 8 september 2022 kondige Léonore Gewessler aan dat het statiegeld operationeel zal zijn in 2025. Het statiegeldbedrag zal 0,25€ zijn en gelden voor alle verpakkingen tussen 0,1 en 3 liter. Er is slechts één uitzondering, melk, omwille van de het risico op bederf.

De Oostenrijkers zullen hun lege drankverpakkingen in alle verkooppunten kunnen terugbrengen en statiegeld terugkrijgen. Dat kan ook in de treinstations en de containerparken. “Het doel is om het meest doeltreffende statiegeldsysteem van heel Europa te ontwerpen”, verklaarde klimaatminister Gewessler.

De Oostenrijkse regering van conservatieven en groenen wil ook eisen dat vanaf 2023, volgend jaar dus, 25% van de verkochte dranken in herbruikbare drankverpakking verkocht worden. Dat cijfer moet stijgen tot 40% in 2025 en 55% in 2030.

Een opiniepeiling van Research Affairs in augustus 2020 toont dat 81% van de Oostenrijkers voorstander zijn van statiegeld op petflessen en 76% voorstander van statiegeld op blikjes.

De Nederlandse regering Rutte III besliste in april 2020 dat er vanaf 1 juli 2021 statiegeld zit op alle kleine plastic flessen. Daarmee breidde de regering van liberale partijen VVD en D66 en  christendemocraten van CDA en CU het bestaande statiegeldsysteem op grote plastic flessen uit naar alle plastic flessen. Drankproducenten Coca-Cola Nederland en Spadel Nederland hebben hun steun betuigd voor de uitbreiding van het systeem. Omdat het statiegeld de kwaliteit van het plastic en voldoende recycling van PET garandeert, heeft Coca-Cola Nederland gekozen als tweede land waar het 100% gerecyclede plastic flessen gaat verkopen.

De instructies gaven snel resultaten op het gebied van netheid. Slechts een half jaar na de invoering van het statiegeld op kleine flesjes rekende het ministerie van Rijkswaterstaat al op een reductie van 41 procent van het aantal kleine flesjes in de natuur tussen december 2021 en 2022.

Uiteindelijk vond de uitbreiding, na een eenzijdige aankondiging door de industrie, plaats op 1 april 2023. De impact op zwerfafval is al bewezen, ondanks enkele uitdagingen.

In oktober 2021 besloot de Roemeense regering een statiegeldsysteem in te voeren. Het statiegeld zal 0,50 ron (0,20 euro) bedragen en zal gelden voor wegwerpverpakkingen voor dranken van glas, plastic en metaal met een volume tussen 0,1 en 3 liter. Sinds 30 november 2023 kunnen verpakkingen worden ingeleverd bij elk verkooppunt dat dranken verkoopt.

In Slowakije stemde het parlement in september 2019 de wet die een statiegeldregeling voor PET-flessen en blikjes in 2022 invoert. Alle winkels met een oppervlakte van meer dan 300 vierkante meter moeten lege verpakkingen terugnemen. Het statiegeld is € 0,15. De operator Slovensko zálohuje beheert het systeem. Het toonde meteen indrukwekkende resultaten. In slechts één jaar tijd is het retourpercentage voor retouremballage gestegen van 60% naar 70%.

In mei 2021 riepen de onderzoeksgroep Eunomia en de Vereniging van Griekse verpakkingsfabrikanten de Griekse regering op om een statiegeldsysteem in het land in te voeren. Griekenland heeft zich ertoe verbonden vanaf juli 2023 een nationaal statiegeldsysteem in te voeren, als onderdeel van de nieuwe nationale wetgeving inzake afval, recycling en circulaire economie.

De regering van Polen besliste op 2 juni 2022 dat er volgend jaar statiegeld zit op blikjes en flessen. Het statiegeldsysteem geldt voor wegwerp- en herbruikbare glazen flessen tot 1,5 liter, PET-flessen tot 3 liter en aluminium blikjes tot 1 liter. Er komt een terugnameplicht voor winkels van meer dan 100 m². Kleinere verkooppunten zullen zich vrijwillig bij het systeem kunnen aansluiten.

Het parlement van Luxemburg keurde op 5 mei 2022 de statiegeldwet goed. Er komt één nationaal statiegeldsysteem voor alle drankverpakkingen die op de Luxemburgse markt worden gebracht. Het statiegeldbedrag varieert van 10 cent tot 1 euro, afhankelijk van het soort verpakking. De hoogte van het statiegeld per soort drankverpakking, het gedetailleerde tijdschema voor de invoering en de eisen voor de organisatie van de sector worden gepreciseerd in een groothertogelijke verordening.

In maart 2020 is in Portugal een proefproject voor een landelijk statiegeldsysteem van start gegaan met de steun van de Portugese levensmiddelenindustrie en drankenproducenten. De regering heeft het wetsdecreet ingevoerd dat voorziet in de invoering van een statiegeldsysteem tegen 2022. Er is echter nog geen besluit genomen over de praktische aspecten van deze invoering. De Marine Environment Research Association heeft een petitie gelanceerd om de regering te vragen het statiegeldsysteem snel en doeltreffend in te voeren.

De Sloveense minister van Milieu Andrej Vizjak steunde in 2021 het voorstel van milieu-ngo Eko Krog om statiegeld in te voeren. De vereniging van drankenproducenten steunt het voorstel omdat het systeem zal zorgen voor een betere gescheiden inzameling van drankflessen.

Het Spaanse Verpakkings- en Verpakkingsafvaldecreet (1055/2022) bepaalde dat Spanje een statiegeldsysteem zou moeten invoeren als het er niet in zou slagen om in 2023 een selectieve inzameling van 70% van plastic flessen te realiseren. Met percentage inzameling dat dicht bij de 41% ligt, kondigde de Spaanse regering in november 2024 aan dat het systeem binnen twee jaar zou starten. Plastic flessen maar ook blikjes en drankkartons (type TetraPak) zullen deel uitmaken van het systeem.

Op het niveau van het Verenigd Koninkrijk kondigde de regering van Theresa May (Conservatives) in maart 2018 een statiegeldregeling voor drankverpakkingen aan. De Blue Planet II-serie had de dreiging van oceaanvervuiling onder de aandacht gebracht. In juli 2019 verklaarde de Britse regering dat ze mikt op 2023 om een volledig werkend statiegeldsysteem te hebben. Een opiniepeiling door Populus in juni 2020 toont dat 84% van de Britten voorstander is van statiegeld op alle drankverpakkingen.

De regering van Schotland geleid door Nicola Sturgeon van de Scottish National Party kondigde in mei 2019 het plan aan om statiegeld op plastic flessen, glazen flessen en blikjes in te voeren. Het Schotse parlement stemde de statiegeldregeling in mei 2020. De start is voorzien in augustus 2023. Het systeem behelst alle dranken die worden verkocht in PET-plastic, metaal en glas. Voor alle formaten komt er een vast statiegeld van 20 pence (0,23 euro).

In januari 2023 werden details onthuld over de invoering van het statiegeld in het Verenigd Koninkrijk, Wales en Noord-Ierland. De systemen in elke regio moeten op 1 oktober 2025 zijn ingevoerd. Alle PET-flessen en aluminium en stalen blikjes zullen in het systeem worden opgenomen (tussen 50 ml en 3 liter). Glazen flessen zullen alleen in het systeem van Wales worden opgenomen. De verkooppunten moeten de op de markt gebrachte verpakkingen terugnemen (terugnameplicht).

Frankrijk 

In Frankrijk verklaarde minister Brune Poirson (van de liberale partij En Marche) op 10 juli 2019 dat de Franse regering statiegeld op plastic flessen en blikjes wil invoeren. Ze kreeg de steun van de Franse supermarkten en drankenproducenten, daarbij ook multinationals die eveneens in België en Nederland actief zijn. Door druk van conservatieve burgemeesters in de Franse Senaat is het project uitgesteld tot 2023. De introductie van een statiegeldsysteem voor herbruikbare dranken is in juli 2023 aangekondigd, een decreetvoorstel wordt momenteel besproken in het parlement. Tegelijkertijd is statiegeld voor recycling in september 2023 uitgesteld door de vorige minister van Milieu Christophe Béchu.

Een samenwerkingsverband van de niet-gouvernementele organisaties National Association of Comuni Virtuosi, Greenpeace Italia, Oxfam, WWF Italia en Zero Waste Italy, heeft zijn krachten gebundeld om de invoering van een verplicht nationaal statiegeldsysteem voor drankverpakkingen in Italië te steunen. De campagne, getiteld “Buon Rendere – molto più di un vuoto“, is het eerste nationale initiatief voor een statiegeldsysteem in Italië. Zij deden in november 2021 een gezamenlijke oproep aan de regering Draghi en aan Roberto Cingolani, de Italiaanse minister voor Ecologische Transitie, om de invoering van een effectief statiegeldsysteem in het land te bespoedigen.

De directeur van het Servische agentschap voor milieubescherming (SEPA), Filip Radović, heeft aangekondigd dat in 2019 de invoering van een statiegeldsysteem in Servië om de inlevering en verwijdering van verpakkingsafval te regelen aan de orde kan komen. Hoewel het onderwerp statiegeld al vele jaren op tafel ligt, is er tot dusver geen besluit genomen.

In Duitsland bestaat het statiegeldsysteem al zeventien jaar, sinds 2003. Er is statiegeld op plastic, blikken en glazen drankverpakkingen. Het standaard statiegeld bedrag is 0,25 euro sinds 2016. Het statiegeld is hoger voor wegwerpverpakkingen dan voor herbruikbare verpakkingen, zoals glazen flessen. 97 tot 99%  van de wegwerpflessen worden teruggebracht. De recyclagegraad van blik is er circa 99%. In januari 2021 keurde de Duitse regering van Angela Merkel (CDU – SPD – CSU) een nieuwe Verpakkingswet, Verpackungsgesetz goed. Het statiegeld op verpakkingen van sappen en alcoholische dranken is sinds januari 2022 van kracht en is in 2024 uitgebreid naar zuivelproducten. Duitsland kent al heel lang statiegeld (Pfand) op plastic flessen en blikjes, sinds 2003. Maar sappen, wijn en melk waren uitgezonderd. De nieuwe Verpakkingswet kijkt dus enkel nog naar de verpakkingen, en niet naar welke drank er in zit.

In Estland bestaat sinds 2005 een universeel statiegeld- en recyclingsysteem voor eenmalige en hervulbare verpakkingen. Het statiegeld is € 0,10 op de meeste metalen, plastic en glazen drankverpakkingen. Het systeem wordt beheerd door Eesti Pandipakend, een organisatie voor producentenverantwoordelijkheid die de Estse Vereniging van Brouwers, de Vereniging van Producenten van Frisdranken, de Vereniging van Importeurs van Frisdranken en Bier en de Estse Vereniging van Detailhandelaren vertegenwoordigt.

Finland introduceerde het statiegeldsysteem voor het eerst in 1952 op glazen flessen -, op het moment dat  samen met de Olympische zomerspelen die Coca-Cola naar het land brachten – in glazen flessen. In de jaren tachtig werden enkele herbruikbare en duurzame plastic flessen opgenomen in het statiegeldsysteem. Statiegeld werd in 1996 geïntroduceerd op aluminium blikjes, op PET-flessen in 2008 en op gerecyclede glazen flessen in 2012. Suomen palautuspakkaus Oy (afgekort Palpa), een particulier consortium van drankenimporteurs en -fabrikanten, beheert het systeem.

IJsland heeft sinds 1989 een statiegeldsysteem op nationale schaal voor drankverpakkingen van plastic, aluminium en glas.

In Kroatië is er sinds 2006 statiegeld van 0,5 Kroatische Kuna op niet-hervulbare containers met een minimum volume van 200 ml. Retailers groter dan 200 m² zijn verplicht containers terug te nemen. De overheid beheert de regeling. Er is een inzameldoelstelling van 95%. Sinds 2015 zorgt statiegeld voor terugbrenging van 90% van alle niet-hervulbare verpakkingen op de Kroatische markt.

Noorwegen nam in 1999 een statiegeldwet aan. In 2018 stegen de tarieven tot 2 NOK voor kleine flesjes en blikjes en 3 NOK voor grote flessen. Infinitum AS (voorheen Norsk Resirk) is verantwoordelijk voor de uitvoering van het nationale recyclingprogramma voor niet-hervulbare plastic flessen en drankblikjes. De non-profitorganisatie is opgericht in 1999. Ze is eigendom van bedrijven en organisaties in de drankenindustrie en de handel in voedingsmiddelen.

Het Noorse systeem werkt zo dat de milieubelasting daalt naarmate het rendement stijgt. Dat betekent dat bijvoorbeeld 90 procent retour voor blikjes zich vertaalt in een korting van 90 procent op de milieubelasting.

In Zweden hebben de aluminium blikjes sinds 1984 statiegeld en de PET-flessen sinds 1994. Pantamera is verantwoordelijk voor het statiegeldsysteem voor aluminium blikjes en PET-flessen.