Dat blijkt uit de meest recente Eurobarometer over het thema, gepubliceerd in opdracht van de Europese Commissie.

In Nederland steeg de bezorgdheid over de milieu-impact van dagelijkse plastic producten de voorbije twee jaar met acht procentpunten. 90% van de Nederlanders zijn er bezorgd over en 86% van de Belgen (Eurobarometer, QA7.3 op pagina T16).

Een ruime meerderheid is van mening dat een extra toeslag op wegwerpproducten van plastic belangrijk is in de strijd tegen plastic vervuiling: 62 procent van de Belgen en 71 procent van de Nederlanders (Eurobarometer, QA12.3 op pagina T32, en tabel 1 onderaan dit artikel).

Bijna alle Nederlanders (98%) en Belgen (94%) vinden het belangrijk dat de industrie en supermarkten de hoeveelheid plastic verpakkingen verminderen. In 2017 vonden ze dat trouwens ook al. (QA12.4 op pagina T33 van de Eurobarometer).

Bijna iedereen is het er trouwens over eens dat plastic producten zo gedesigned moeten worden zodat ze makkelijk recyclebaar zijn: zeer hoge scores van 95% van de Belgen, en 97 procent van de Nederlanders. Dat is opnieuw een bijna unanieme mening. (QA12.5 op pagina T34 van de Eurobarometer).

92 procent van de Belgen en 89 procent van de Nederlanders vinden dat de gemeenten meer en betere inzamelfaciliteiten moeten voorzien voor plastic afval (QA12.1 op pagina T30 van de Eurobarometer). De Belgen vinden dat de derde belangrijkste maatregel in de strijd tegen vervuiling door plastic afval. Momenteel wordt de Belgische inzameling nog georganiseerd met het systeem van de blauwe zak. Dat is een zak waar plastic, blik en drankverpakkingen in moeten en die wekelijks op de stoep wordt gezet.

De gegevens staan in de meest recente Eurobarometer over het thema gepubliceerd in opdracht van de Europese Commissie. 27.498 mensen in de 28 lidstaten van de EU werden ervoor bevraagd door Kantar.

Conclusie: Europese en nationale actie nodig

Het is opmerkelijk dat dergelijke hoge percentages Belgen en Nederlanders bezorgd zijn over plastic vervuiling – en daar ook flinke beleidsmaatregelen voor willen zien.

De Europese richtlijn tegen wegwerpplastics is een eerste stap om de plastic vervuiling aan te pakken. De richtlijn verbiedt een reeks wegwerpplastics, eist dat producenten gaan betalen voor het opruimen van bepaalde producten uit het zwerfafval, eist 90 procent gescheiden inzameling van petflessen, en een minimum gehalte van gerecyclede pet in nieuwe petflessen. Ook het feit dat 10 Europese regeringen de voorbije vier jaar beslisten om statiegeld in te voeren op plastic flessen, past in deze context.

Om aan de bezorgdheid van de Nederlandse en Belgische burgers tegemoet te komen, zal een ambitieuze omzetting van de Europese richtlijn in nationale wetgeving nodig zijn.

Op dit moment vinden 70 tot 80 procent van de Belgen immers dat de EU, de grote bedrijven en de industrie en de nationale regering “niet genoeg” doen om het milieu te beschermen (zie afbeelding 1 hieronder). Van de Nederlanders vindt meer dan 60 procent dat ook (afbeelding 2).

Tabel 1 – Bron Eurobarometer (PDF)

Afbeelding 1 – Bron: Factsheet België Eurobarometer

Afbeelding 2 – Bron Factsheet Nederland Eurobarometer

Tabel 2: houding van Nederlanders en Belgen ten opzichte van beleidsmaatregelen wegwerpplastics – Bron Eurobarometer (PDF)