Het debat in de Tweede Kamer over statiegeld was behoorlijk pittig. Bij het Algemeen Overleg van 11 april 2019 bleef de oppositie aandringen bij de staatssecretaris om de in ontwerp zijnde statiegeldwetgeving niet te beperken tot kleine plastic flesjes. Vooral de afwezigheid van blikjes in de conceptregelgeving is de oppositie een doorn in het oog.

Oppositieleden Suzanne Kröger (GroenLinks), Cem Lacin (SP), Frank van Wassenberg (Partij voor de Dieren) en Gijs van Dijk (PvdA) wezen op de gevaren van blik voor koeien. Ze benadrukten dat er dubbel zoveel blikjes als flesjes in het zwerfafval zitten. Ze wezen ook op de voorspelbare verschuiving door drankproducenten van plastic naar blik. Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten vraagt om die redenen statiegeld op blik. Zes milieuorganisaties namen die vraag op hun Zienswijze op de conceptregelgeving.

Ook vanuit de rangen van de regeringspartijen kwamen scherpe vragen. ChristenUnie Kamerlid Carla Dik-Faber herinnerde aan de motie die een specifieke aanpak vraagt voor blikjes. Die motie kreeg immers de unanieme steun van de Tweede Kamer.

De staatssecretaris van I&W Stientje van Veldhoven (D66) weigerde echter in te gaan op de vraag naar statiegeld op blikjes. Ze verwees naar de “brede aanpak voor zwerfafval” om de blikjes aan te pakken. Ze beweerde dat de uitbreiding naar blik “het wetgevingsproces zou vertragen”.

De staatssecretaris beweerde dat 95% van de blikjes reeds gerecycled wordt. Dat klopt niet voor aluminum blikjes, waar het percentage 62% is. Bovendien leidt de huidige rekenmethode tot overschattingen. De EU scherpt daarnaast de rekenmethode aan waardoor metalen die gewonnen worden uit verbrandingsovens, maar niet afkomstig zijn van verpakkingen, daar ook niet meer bij meegeteld mogen worden.

Volgens CDA-kamerlid Agnes Mulder is statiegeld op blikjes heel duur. Dat klopt niet. In het dure Noorwegen kost het in totaal 3 ore. Dat is 0,32 eurocent per blikje. Daarmee zijn alle kosten van het Noorse statiegeldsysteem gedekt. Met dit bedrag plus de recyclinginkomsten en het deel statiegeld dat niet wordt ingeleverd, krijgen Noorse supermarkten een zogenaamde handling fee uitgekeerd, waardoor zij geen extra kosten hebben.

Door enkel aan statiegeld op plastic flessen te werken, maakt de staatssecretaris een “arbitraire knip”, besloot GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger. De regelgeving is een “slap aftreksel”, zei Kröger.

SP-Kamerlid Cem Laçin stelde de vraag waarom er geen innameplicht voor supermarkten in de conceptregelgeving staat. De staatssecretaris ontweek deze vraag.

De staatssecretaris bevestigde wel tijdens het Algemeen overleg circulaire economie dat het huidige statiegeld voor grote flessen “blijft bestaan”. Dat het niet wordt verankerd in de wetgeving roept evenwel vragen op.

De staatssecretaris vermeldde dat ze niet minder dan 40 Zienswijzen heeft ontvangen met reacties op de statiegeld-wetgeving. De Zienswijze van 6 milieuorganisaties kan u alvast hier lezen.

Nieuwsuur toont falend afvalbeleid

De uitzendingen van Nieuwsuur van 9 en 10 april toonden dat het afvalbeleid in Nederland reeds decennia faalt. Steeds weer laten de Nederlandse regeringen zich paaien door vage beloftes van de vervuilende bedrijven. Ook het Plastic Pact is een vrijwillige afspraak en vrijwillige afspraken in het verleden hebben dus niet goed gewerkt.