Het Handboek Hergebruik en de rekentool zijn handig voor eenieder die herbruikbare verpakkingen voor afhaal- en bezorgmaaltijden wil toepassen of stimuleren. Dat kunnen individuele horeca-uitbaters zijn, maar ook lokale overkoepelende initiatieven of gemeentes.

Met deze instrumenten helpt milieuorganisatie Recycling Netwerk Benelux de horecasector om hun afhaal- en bezorgdienst met herbruikbare maaltijdverpakkingen zo milieuvriendelijk mogelijk in te richten.

Het handboek zet gedetailleerd op een rijtje welke keuzes er in elke stap van de keten gemaakt kunnen worden, en wat daarvan de voor- en nadelen voor het milieu zijn.

De handige rekentool kan je ondersteunen om bij het  inrichten van je hergebruikssyseem snel en inzichtelijk uit te rekenen welke milieu-impact de herbruikbare verpakkingen hebben in vergelijking met wegwerpverpakkingen. Zo helpen we horeca-uitbaters dus om die keuzes te maken die het beste zijn voor het milieu.

Steeds meer afhaal- en bezorgmaaltijden

Vooral sinds de corona-pandemie maken steeds meer Belgen en Nederlanders gebruik van afhaal- en bezorgmaaltijden. Zo wordt één op de twintig Nederlandse avondmaaltijden inmiddels buitenshuis besteld. In Vlaanderen biedt 55% van de restaurants afhaal aan. Helaas zitten al die afhaal- en bezorgmaaltijden meestal in eenmalige verpakkingen. Dat zorgt voor meer afval en  zwerfafval. Daarom groeit zowel in België als Nederland de interesse voor herbruikbare alternatieven.

In Duitsland besliste de regering al dat horeca-uitbaters vanaf 2023 verplicht een herbruikbaar alternatief voor wegwerpverpakkingen voor take-away moeten aanbieden aan hun klanten. Ook de Nederlandse overheid bekijkt momenteel hoe ze herbruikbare maaltijdverpakkingen kan stimuleren, en wegwerpverpakkingen kan tegengaan. In België loopt de besluitvorming nog over de omzetting naar lokale implementatie van de Europese single use plastic richtlijn met als doel hergebruik te stimuleren. In Vlaanderen worden vanaf 2022, na bekers, ook wegwerp maaltijdbakjes verboden voor de eigen werking en evenementen van Vlaamse overheden en lokale besturen.

Het Handboek Hergebruik

Het Handboek Hergebruik van Recycling Netwerk Benelux is de perfecte tool voor ondernemers die de stap van wegwerp naar hergebruik willen maken. Dit handboek geeft antwoord op al de praktische vragen voor wie aan de slag wil met herbruikbare verpakkingen.

Het is geschreven vanuit concrete ervaringen met pilootprojecten voor het afhalen en bezorgen van herbruikbare bakjes. Dit handboek helpt je om belangrijke beslissingen te nemen: hoe zorg je dat de herbruikbare verpakkingen terug komen, hoe kan je ze (laten) reinigen en hoe zit het met voedselveiligheid? Maar ook: wat is de business case van herbruikbare verpakkingen? Is dat betaalbaar?

Waarom hergebruik? Er is een grote evolutie bezig. Dankzij een Europese richtlijn die het gebruik van wegwerpplastics beperkt voor onder meer afhaalmaaltijden, komen er in alle EU-lidstaten nieuwe regels om wegwerpverpakkingen te verminderen en het hergebruik te stimuleren. Om van hergebruik de nieuwe norm te maken, willen we horeca-ondernemers ontzorgen en helpen bij het opzetten van een betaalbaar systeem.

Hergebruik wordt de norm. Zo zullen de Vlaamse gemeenten volgend jaar ook allemaal het verbod op wegwerp bekers op events moeten waarmaken. Bovendien gaat er een verbod in op wegwerp cateringsmateriaal binnen de Vlaamse gemeenten en OCMW’s. Het is dus het ideale moment om in deze duurzame evolutie mee te stappen.

Naast het overzicht van de beschikbare maaltijdbakjes en systemen licht het Handboek Hergebruik ook de bevindingen uit onze bevraging bij consumenten en restaurants toe. Twee zaken zijn zeker: hergebruik biedt een economisch en duurzaam alternatief voor wegwerp. Maar er is niet één zaligmakende oplossing. Daarom biedt het handboek een leidraad door alle opties.

• Het handboek werd gemaakt met steun van Vlaanderen Circulair.
• Je kan het Handboek Hergebruik hieronder doorbladeren
• Je kan het Handboek Hergebruik downloaden (gratis; PDF-formaat)

Hergebruik tool: Bereken het effect van herbruikbare verpakkingen bij afhaal- en bezorgmaaltijden 

Herbruikbare verpakkingen voor afhaal- en bezorgmaaltijden zijn meestal beter voor het milieu dan wegwerpverpakkingen. De manier waarop het hergebruiksysteem is ingericht is wel bepalend voor de milieu-impact. Zo is niet aan te raden dat consumenten ook nog thuis handmatig of in de afwasmachine afwassen. Beter is om ze hooguit te spoelen met koud water, en het echte schoonmaken over te laten aan restaurants of een professionele afwasser. Ook bezorgen en afhalen per fiets zijn milieuvriendelijker dan vervoeren per scooter. En natuurlijk moeten de herbruikbare verpakkingen wel in voldoende aantallen terugkeren naar de restaurants. Kortom, de hele keten van restaurant naar klant en terug bepaalt of herbruikbare verpakkingen voor het milieu beter zijn of niet dan wegwerpverpakkingen. Die aspecten worden meegenomen in deze rekentool die de impact van de verpakkingskeuzes berekent.

Het handboek en de tool komen voort  uit het Deliveround-project dat Recycling Netwerk Benelux opzette met Deliveroo in de stad Hasselt (België). Dit project werd gefinancierd door Vlaanderen Circulair. Zowel het Handboek als de tool zijn toepasbaar op alle horecazaken in Nederland en België. Recycling Netwerk Benelux heeft milieu-innovatie student Timo Verburgt gevraagd om de rekentool te ontwikkelen in het kader van zijn gecombineerd afstudeervak en stage. Zijn managementsamenvatting en rapport zijn ook openbaar toegankelijk.

Met vragen om informatie over het Handboek Hergebruik of de rekentool kan u terecht bij jose.potting@recyclingnetwerk.org.