Verontruste ouders, die verenigd zijn in de Stichting ‘Kom van dat gras af’, ontdekten dat verschillende websites zonder schroom het rubbergranulaat aanbieden. Dat rubbergranulaat op sportvelden veroorzaakt milieuvervuiling, bleek uit onderzoek van het RIVM. Bij verkoop aan particulieren zijn de risico’s op vervuiling dus nog groter.
Gemeenten die rubbergranulaat op sportvelden gebruiken, worden geacht een hele reeks voorzorgsmaatregelen te nemen. Die zijn vastgelegd in het Zorgdocument. Desondanks vervuilt het granulaat op sportvelden de omgeving. De normen van het Besluit Bodemkwaliteit werden bij maar liefst 9 van de 10 onderzochte sportvelden overschreden, stelde onderzoek van het RIVM vast in juli.
Bij verkoop aan particulieren wordt over de criteria in het Zorgdocument niet gesproken. Sterker nog, de verkopende websites promoten het materiaal als zijnde “milieuvriendelijk en duurzaam”. Dat rubbergranulaat riskeert dus zonder voorzorgsmaatregelen uitgestrooid te worden, en zo nog meer milieuschade te veroorzaken.
Hoewel plastics van kleiner dan 5 mm onder de definitie microplastics vallen, kon zonder enig begeleidende waarschuwingen rubbergranulaat van 0,5-2 mm aangekocht worden op consumentenwebsite ZwartGroen (zie voorbeeld van factuur).
Buiten het uitlogen van gevaarlijke stoffen om, veroorzaakt een dergelijk product zo per definitie verontreiniging door microplastics in tuintjes van onwetende consumenten. Wanneer deze bijvoorbeeld zijn huis zou willen verkopen en een schoongrond-verklaring moet overleggen, zal dat problematisch worden.
Recycling Netwerk Benelux: “Dit is bijzonder zorgwekkend. Het RIVM-onderzoek betrof kunstgrasvelden die aangelegd zijn onder toezicht van gemeenten. En zelfs die kunstgrasvelden vertonen grote problemen voor het milieu. Terwijl ze in principe de voorzorgsmaatregelen van het door de bandenindustrie opgestelde Zorgdocument moeten opvolgen om milieuschade te voorkomen. Bij uitstrooiing op veldjes en tuinen door particulieren moet je het ergste vrezen voor de om- en onderliggende bodem. Te meer, omdat de verkopende partijen geen enkele voorzorgsmaatregelen communiceren om milieuschade te voorkomen. De rubbersnippers worden zelfs verkocht als zijnde milieuvriendelijk”.
Op de site van die bedrijven is de herkomst van het aangeboden rubbergranulaat onbekend, laat staan de chemische componenten, die erin zitten.
Met een paar muisklikken kan gemakkelijk een bestelling rubbergranulaat gedaan worden. Dat rubbergranulaat is ook nog eens heel fijn 0,5 tot 2 millimeter groot. De definitie van microplastics is alles wat kleiner is dan 5 millimeter. “Wat we hier dus hebben, is dat een portie extreem vervuilende microplastics zomaar kunnen besteld worden op een Nederlandse website. En de overheid doet niks”, zegt Recycling Netwerk
Recycling Netwerk kaartte de “vrije verkoop” van zakken met rubbergranulaat vorig jaar expliciet aan in het eerste handhavingsverzoek. Ook in de pleitnota op de hoorzitting van augustus 2017 werd hier nadrukkelijk aandacht voor gevraagd (zie het laatste punt).
.
“De overheid moet werk maken van een moratorium op de verkoop van versnipperde autobanden voor uitstrooiing op kunstgrasvelden. Voor particulier gebruik, maar eveneens voor gebruik door overheden. Het is duidelijk dat er geen controle is over de verschillende toepassingen – en daardoor de milieuschade”, aldus de milieuorganisatie.
“Die autobanden zijn gewoon afval. Producenten doen niets om schadelijke stoffen aan het materiaal te onttrekken. Door het te versnipperen wordt er een nieuw etiket op geplakt. Maar het blijft afvalstort dat schadelijk is voor de leefomgeving. Het is te gek voor woorden dat dit vrij verkocht mag worden in Nederland”, besluit de milieuorganisatie.
Milieuorganisatie Recycling Netwerk verzocht eerder de Inspectie Leefmilieu en Transport om te handhaven, ook op de vrije verkoop aan consumenten.
Enkele voorbeelden van hoe misleidend de verkoop van rubbergranulaat en -snippers aan consumenten gepresenteerd wordt:
Aanmelding bij Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)
Bestellingsbevestiging van rubbergranulaat