De Belgische regering kondigde in haar federaal regeerakkoord aan “het incorporeren van een statiegeldregeling in de verpakkingsheffing” te zullen onderzoeken.
Het Belgische federale regeerakkoord sluit zo perfect aan op de statiegeldplannen die de Waalse en de Brusselse regering in 2019 opnamen in hun respectievelijke regeerakkoorden. Het is ook de enige manier waarop België aan de vereisten van de Europese richtlijn over wegwerpplastics zal kunnen voldoen. En de Belgen zullen hun leefomgeving zienderogen properder zien worden, want statiegeld vermindert het aantal blikjes en flessen in de natuur met 70 tot 90 procent.
De Europese Single Use Plastic richtlijn 2019/904 (SUP-richtlijn) bepaalt dat alle plastic flessen minstens 25% gerecycleerd plastic moeten bevatten in 2025 (op het einde van de federale legislatuur dus). Hoe meer gerecycleerd plastic wordt gebruikt, hoe minder virgin plastic, op basis van olie of gas, moet worden gemaakt. Hoe meer blikjes worden ingezameld en gerecycleerd, hoe minder nieuw aluminium er moet worden ontgonnen.
De lidstaten moeten volgens de Europese richtlijn ook 90% van de plastic flessen gescheiden inzamelen tegen 2029. Iedereen weet dat dit enkel te halen is door statiegeld in te voeren op de drankverpakkingen. Europees Commissaris Frans Timmermans, die verantwoordelijk is voor de SUP-richtlijn, raadt Europese lidstaten dan ook aan om statiegeld in te voeren.
Noorwegen zamelt circa 90 procent van de plastic flessen en blikjes gescheiden in, omdat de industrie hoge belastingen zou moeten betalen als ze dat percentage niet haalt. Litouwen toonde dat met de inzamelcijfers ook zeer snel stijgen. Het land voerde statiegeld in in februari 2016. Eén jaar later was het inzamelpercentage al van 74,3% naar 91,9% gestegen. Het is vanwege deze cijfers, en de 90% gescheiden inzameldoelstelling opgelegd vanuit Europa, dat de ene na de andere Europese lidstaat statiegeld invoert.
Met statiegeld is het ingezamelde plastic veel zuiverder. Bedrijven kunnen van oude petflessen nieuwe petflessen maken. Coca-Cola Nederland zei in september 2020 dit te zullen doen in Nederland – omdat de regering daar reeds statiegeld op alle plastic flessen besliste in april. Met statiegeld zullen dus ook de Belgische bedrijven de stap kunnen zetten naar petflessen gemaakt van 100% gerecycled materiaal, ingezameld in België.
“We moedigen de regering-De Croo dan ook aan om de statiegeldregeling te incorporeren in de verpakkingsheffing. Zo kan het de plastic vervuiling aan de bron aanpakken. Zo kan België aansluiten op de tendens van de Europese lidstaten die statiegeld invoeren of uitbreiden”, besluit milieuorganisatie Recycling Netwerk Benelux.
Meer dan 1.200 partners van de Statiegeldalliantie pleiten sinds 2017 samen voor de invoering van statiegeld op blikjes en alle plastic flessen in Nederland en België. In Nederland ging het statiegeld op kleine plastic flessen van start op 1 juli 2021, de blikjes volgen eind 2022. Duitsland breidde begin 2022 zijn statiegeldsysteem uit naar alle blikjes en flesjes.
