Recycling Netwerk wees eerder op de grote investeringen in plastics uit schaliegas die plastics steeds goedkoper maakten. Door de Coronacrisis neemt de vraag naar fossiele brandstoffen ook nog eens af. Daardoor nemen de prijzen van plastics gemaakt van fossiele grondstoffen een duikvlucht. Door deze goedkope virgin plastics hebben de recyclers van plastic afval het steeds moeilijker om kopers te vinden voor hun gerecyclede plastics, toont de reportage van KRO-NCRV. Het gerecycled materiaal hoopt zich op.

De Nederlandse en Europese overheden kunnen het probleem oplossen met een pakket van 5 beleidsmaatregelen, zegt directeur Rob Buurman van milieuorganisatie Recycling Netwerk:

• Voer een belasting in op virgin plastics, die voldoende hoog is zodat gerecyclede plastics aantrekkelijk worden. Zo kiezen bedrijven minder snel voor nieuwe, virgin plastics. De Europese Commissie ziet een plastic tax alvast als een optie voor de financiering van de Europese Green Deal, maar het is belangrijk dat de belasting op virgin plastics voldoende hoog is zodat ze een sturend duurzaam effect heeft.

• Stel recyclaat in producten verplicht. Nieuwe plastic producten bestaan voor nog geen 10 procent uit gerecyclede plastics, blijkt uit navraag van De Monitor bij bedrijven. Door minimum hoeveelheden recyclaat te verplichten in nieuwe producten, gebruiken bedrijven meer plastic van verwerkt afval, en minder plastic uit olie. Dit leidt ook tot beter recyclebare producten en betere inzameling. Doordat producenten het afval van hun eigen producten nodig hebben, passen ze het designproces aan zodat het afval ervan later goed in te zamelen en te gebruiken is. Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Stientje van Veldhoven zegt aan De Monitor dat ze een groot voorstander is van een minimumeis op Europees niveau.

• Beperk het aantal typen plastics op de markt. Verschillende polymeren met verschillende additieven voor verschillende toepassingen, leiden tot honderden combinaties – die vaak gezamenlijk worden ingezameld. Producenten hebben veel te veel keuzevrijheid. Dat maakt een goede inzameling en recycling al vanaf het begin quasi-onmogelijk. Er moeten keuzes gemaakt worden voor bepaalde typen plastics voor specifieke toepassingen, met een beperkte keuze aan additieven en een sterke voorkeur voor producten gemaakt van één type plastic.

• Faseer wegwerpplastics uit, waar dat mogelijk is. Draai de bewijslast om: laat bijvoorbeeld supermarkten bewijzen dat plastic verpakkingen rond groenten en fruit absoluut noodzakelijk zijn om ze te vervoeren en te verkopen. Wijs productsystemen aan die volledig op herbruikbare alternatieven kunnen overschakelen, zoals koffiebekers of plastic plantentrays, en dwing dat af. Geen wegwerpplastic is de standaard; gebruik ervan moet worden gelegitimeerd. De Franse wet voor de circulaire economie van dit jaar voorziet om alle wegwerpplastic uit te faseren tegen 2040.

• Verbied de export van plastic afval naar landen buiten Europa. Europa voert nog steeds plastic afval uit omdat het goedkoper is om het ergens anders te verwerken of te dumpen. Sinds het Chinese importverbod komt veel Europees afval op stortplaatsen in bijvoorbeeld Turkije terecht. Door te beslissen dat Europa zelf het afval verwerkt, stimuleren we de Europese recyclingsector en vermijden we lekkage van plastics in landen die minder goede afvalsystemen hebben.

“De Nederlandse regering en Europa hebben relatief weinig vat op de olieprijs of de marktprijs van virgin plastics. Met dit pakket maatregelen kunnen ze echter voorkomen dat daardoor de Europese recyclingsector in elkaar stort. De maatregelen leiden tot meer zekerheid voor recyclingbedrijven en dus tot het behoud van banen. Een goed wettelijk kader is het best denkbare steunpakket voor de recyclingindustrie”, aldus Recycling Netwerk.

Verschillende van de maatregelen worden het beste op het Europese niveau ingevoerd, maar we roepen de Nederlandse overheid op om te verkennen wat in Nederland al kan worden gerealiseerd, en op welke manier de maatregelen het beste worden uitgevoerd. We stellen onze kennis hiervoor graag ter beschikking en roepen bedrijven die plastics toepassen, de recyclingsector en de retail op om de maatregelen te onderschrijven, besluit milieuorganisatie Recycling Netwerk Benelux.

Lees ook: Ethical Corporation by Reuters, The war on plastics runs into a perfect storm with Covid-19, 8 juni 2020

Kijk ook de uitzending van De Monitor over de crisis in de plastic recyclingsector, maandag 8 juni om 22:20 uur op NPO2