Twee weken voor de verkiezingen steekt een kostelijk, gecompliceerd maar belangrijk dossier in het intergewestelijke slop. Wie betaalt de verwerking van zwerfvuil, de consument of de producent? Het weinig sexy dossier “ISA UPV + zwerfvuil” giet de uitgebreide producentenverantwoordelijkheden in een samenwerkingsakkoord en rekent zwerfvuilkosten door naar verpakkingsproducenten. België werd hier al tot verplicht toen Europa in januari 2023 de richtlijn rond ‘Single Use Plastics’ goedkeurde; de weigering van Minister Demir om dit af te kloppen, kan ons tot 164.000 euro per dag kosten. Nemen we het risico tot een volgende regering wel beslissingen neemt, of vindt de minister nu nog een oplossing?
Schermen met de federale taks op single-use packaging
Waar Brussel en Wallonië vooruitgang willen boeken, eist Minister van Omgeving Demir dat de gewestelijke zwerfvuilbelasting er pas komt wanneer de federale regering de taks op single-use-plastics verlaagt. Dit houdt geen steek, want het betreft twee verschillende belastingen op twee verschillende vervuilende impacten van de verpakkingsindustrie. Momenteel wordt de kost voor zwerfvuil gedragen door steden en gemeenten, terwijl we het er allemaal over eens zijn dat de vervuiler hoort te betalen.
Verdwijnt oplossing voor statiegeld en zwervuil mee?
Deze besluiteloosheid gaat echter verder dan de financiering van zwerfvuilruiming. Het dossier betreft namelijk ook de onderhandelingen rond statiegeld en een nieuw intergewestelijk orgaan om de uitgebreide producentenverantwoordelijkheden te overzien. Minister Demir reeds meermaals de invoering ervan ten laatste in 2025. Als het akkoord errond moet wachten op de volgende regering, wordt dat erg ontwaarschijnlijk. Wat de nieuwe uitgebreide producentenverantwoordelijkheden betreft, wordt dit door de meeste stakeholders als zeer wenselijk gezien. Het voorstel errond werd al in twee stemrondes goedgekeurd. Het Waalse en Brusselse Gewest keurden ook reeds de laatste lezing goed, maar een akkoord dreigt nu toch in dit geheel te verzinken.
Enkel Demir moet nog over de brug komen
Zowel het Waals als het Brussels gewest gaven reeds groen licht om de akkoorden over “ISA UPV + zwerfvuil” door te voeren; alleen minister Demir ligt nog in de weg. Nog tot en met volgende week kan ze een ministerraad bijeenroepen. Zo zorgt ze voor wezenlijke vooruitgang in het aanpakken van verpakkingsafval en vermijdt ze het risico ons met z’n allen op meer dan 60 miljoen euro boete te trakteren.
Gerelateerde tags
Hoe is het nu met statiegeld in Nederland?
Er gebeurt veel rondom statiegeld op flesjes en blikjes. IenW evalueert de regeling, een verhoging wordt overwogen, en samen met de Consumentenbond pleiten we voor 5 cent extra premie. Wat is de stand van zaken en hoe kijkt Fair Resource Foundation hiernaar?
Word een Zero Waste City en maak impact!
Fair Resource Foundation begeleidt steden en gemeenten in België en Nederland dankzij het Europees gecertificeerde programma en label “Zero Waste Cities Certification” naar een toekomst met minder afval.
5 cent premie bovenop statiegeld tot inzameling is verbeterd
Consumenten moeten tijdelijk €0,05 extra statiegeld ontvangen voor ingeleverde blikjes en flesjes. Dit moet helpen om het inzamelingspercentage te verhogen en de miljoenen aan niet uitgekeerd statiegeld terug te laten vloeien naar consumenten. De Tweede Kamer bespreekt dit voorstel op 19 december.