Twee weken voor de verkiezingen steekt een kostelijk, gecompliceerd maar belangrijk dossier in het intergewestelijke slop. Wie betaalt de verwerking van zwerfvuil, de consument of de producent? Het weinig sexy dossier “ISA UPV + zwerfvuil” giet de uitgebreide producentenverantwoordelijkheden in een samenwerkingsakkoord en rekent zwerfvuilkosten door naar verpakkingsproducenten. België werd hier al tot verplicht toen Europa in januari 2023 de richtlijn rond ‘Single Use Plastics’ goedkeurde; de weigering van Minister Demir om dit af te kloppen, kan ons tot 164.000 euro per dag kosten. Nemen we het risico tot een volgende regering wel beslissingen neemt, of vindt de minister nu nog een oplossing?
Schermen met de federale taks op single-use packaging
Waar Brussel en Wallonië vooruitgang willen boeken, eist Minister van Omgeving Demir dat de gewestelijke zwerfvuilbelasting er pas komt wanneer de federale regering de taks op single-use-plastics verlaagt. Dit houdt geen steek, want het betreft twee verschillende belastingen op twee verschillende vervuilende impacten van de verpakkingsindustrie. Momenteel wordt de kost voor zwerfvuil gedragen door steden en gemeenten, terwijl we het er allemaal over eens zijn dat de vervuiler hoort te betalen.
Verdwijnt oplossing voor statiegeld en zwervuil mee?
Deze besluiteloosheid gaat echter verder dan de financiering van zwerfvuilruiming. Het dossier betreft namelijk ook de onderhandelingen rond statiegeld en een nieuw intergewestelijk orgaan om de uitgebreide producentenverantwoordelijkheden te overzien. Minister Demir reeds meermaals de invoering ervan ten laatste in 2025. Als het akkoord errond moet wachten op de volgende regering, wordt dat erg ontwaarschijnlijk. Wat de nieuwe uitgebreide producentenverantwoordelijkheden betreft, wordt dit door de meeste stakeholders als zeer wenselijk gezien. Het voorstel errond werd al in twee stemrondes goedgekeurd. Het Waalse en Brusselse Gewest keurden ook reeds de laatste lezing goed, maar een akkoord dreigt nu toch in dit geheel te verzinken.
Enkel Demir moet nog over de brug komen
Zowel het Waals als het Brussels gewest gaven reeds groen licht om de akkoorden over “ISA UPV + zwerfvuil” door te voeren; alleen minister Demir ligt nog in de weg. Nog tot en met volgende week kan ze een ministerraad bijeenroepen. Zo zorgt ze voor wezenlijke vooruitgang in het aanpakken van verpakkingsafval en vermijdt ze het risico ons met z’n allen op meer dan 60 miljoen euro boete te trakteren.
Gerelateerde tags
‘Falen en opstaan’: de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur ziet dat burgers stelselmatig onvoldoende aan bod komen in het milieubeleid
De Raad voor de Leefomgeving komt met 5 aanbevelingen om overheid, bedrijven en gemeenschappen beter te laten samenwerken aan duurzame oplossingen. Lees hoe het beter kan en meld je aan voor het webinar op donderdag 3 juli.
Waarom is Nederland een belangrijke speler op de wereldwijde markt voor plastic afval?
Ondanks zijn kleine omvang is Nederland een van de grootste exporteurs van plastic afval per hoofd van de bevolking ter wereld. Dankzij de Rotterdamse haven en een sterke handelspositie fungeert Nederland als belangrijk doorvoerland – ook voor zendingen met een schimmige herkomst en bestemming. Een gebrek aan handhaving maakt het systeem kwetsbaar voor illegale export, waarbij afval vaak belandt in landen met zwakke milieuregels. Dit artikel laat zien hoe Nederland onbedoeld bijdraagt aan wereldwijde milieuvervuiling én waarom strengere regels en meer verantwoordelijkheid cruciaal zijn.
No Plastic Filter: wereldwijde oproep op tot verbod op plastic sigarettenfilters
Vandaag start de internationale campagne No Plastic Filter: een wereldwijde oproep tot een verbod op plastic sigarettenfilters. Centraal in de campagne staat de website www.noplasticfilter.org, waar burgers, bedrijven, instellingen, wetenschappers, NGO’s en lokale overheden samenkomen voor een gezamenlijke oproep voor een verbod op plastic peuken. Fair Resource Foundation bedacht en coördineert de campagne.