Half miljoen peuken geraapt in drie uur: tijd om sigarettenfilters aan te pakken

by Rob Buurman | 12 juli 2021

Afval en vervuiling, old_website, Zwerfafval

De campagne werd gecoördineerd door het Plastic Peuken Collectief, een landelijk samenwerkingsverband van milieuorganisaties, bedrijven en burgers dat een verbod wil op de plastic filters.

Sigarettenpeuken zijn plastic. Met de actie Plastic PeukMeuk vraagt het Plastic Peuken Collectief om een verbod op plastic filters. Ook willen zij dat de tabaksindustrie verantwoordelijk wordt gemaakt voor het voorkomen en het opruimen van dit plastic afval.

Want de filters van de peuken breken niet af. Bijna alle filters zijn gemaakt van celluloseacetaat, een soort plastic. Maar buiten de tabaksbedrijven weet bijna niemand dat. Daarmee dragen zwerfpeuken sterk bij aan de wereldwijde vervuiling door plastics. Ze leiden ook tot hogere opruimkosten voor gemeenten. Ze ontsieren de leefomgeving.

“In de landelijke discussie over vervuiling door plastic komen sigarettenpeuken nauwelijks aan bod, terwijl er elke dag een volle vuilniswagen aan plastic peuken op straat belandt in Nederland’’, zegt campagneleider Karl Beerenfenger.

“Opruimacties alleen lossen het probleem niet op. We moeten het product zelf aanpakken. We willen af van de plastic sigarettenfilter. Deze filters zijn niet goed voor het milieu.’’ Filters zijn giftig gebleken voor vissen en ook de groei van bepaalde grassen wordt belemmerd wanneer er peuken tussen liggen. ‘’We vragen dan ook aan de regering om sigarettenfilters met plastic te verbieden, en zich hier ook in Europees verband voor in te zetten. De eerste stap is een onderzoek naar de mogelijkheden om een verbod in te stellen”, zegt Beerenfenger.

Artikel 8 van de Europese Single Use Plastics Directive (SUPD) voorziet dat tabaksproducenten alvast de opruimkosten voor peuken met plastic filters moeten betalen.

Rob Buurman, directeur van milieuorganisatie Recycling Netwerk Benelux, zegt: “We roepen de Nederlandse overheid op om het aantal zwerfpeuken scherp te monitoren, en realistische opruimkosten per peuk vast te stellen. Zo kan de overheid de tabaksproducenten motiveren om te voorkomen dat peuken in het milieu terechtkomen. Als stok achter de deur stellen we voor dat een wettelijke doelstelling van -70% peuken in het milieu tegen eind 2023 wordt opgenomen.”

Constance Steenkamp van Amsterdam Plastic Smart City benadrukt de omvang van het probleem: ”Bij de gemeente Amsterdam is het op dit moment lastig om aparte aandacht voor het opruimen van peuken te hebben vanwege de hoge kosten die het met zich meebrengt.”

Ook op het Noordzeestrand is vervuiling van sigarettenfilters een probleem. Ewout van Galen van Stichting De Noordzee: “Het strand is geen asbak, maar op toeristische stranden zijn sigarettenfilters al jaren het meest gevonden soort afval. Dieren kunnen de filters aanzien voor voedsel. Eén enkele sigarettenfilter kan wel 8 liter water vervuilen. Daarom staat sigarettenfilter vervuiling en de aanpak ervan deze zomer centraal in onze jaarlijkse Boskalis Beach Cleanup Tour waarbij we van 1 tot en met 15 augustus met duizenden vrijwilligers de héle Noordzeekust opruimen.”

Deelnemers legden de geraapte peuken vast via de app Litterati. GoClean stelt net als in 2020 een rapport op, dat verwacht wordt eind juli.

Sinds 2019 bundelen de volgende organisaties de krachten in het Plastic Peuken Collectief om zwerfpeuken aan te pakken: The Ocean Movement (voorheen: By the Ocean we Unite), Seavents, Sea Going Green, Save Your Butt, Recycling Netwerk Benelux, Ecomondo, Peukenmeisje, The Bamboo Brush Society, Smyle, Plastic Soup Surfer en Straw by Straw. In 2019 en 2020 gingen mensen ook de straten op en raapten respectievelijk 51.000 en 142.000 peuken.